چرا تالاسمي؟

پيشگيری از تالاسمي يک ضرورت مهم است، فرصت را از دست ندهيم.
تالاسمي چيست؟
   تالاسمي يكي از شايعترين اختلالات خوني مي‌باشد كه به صورت ژنتيكي (ارثي) از والدين به فرزندان منتقل مي‌شود. تالاسمي يك كلمه يوناني مي‌باشد و از دو كلمه ThalaSSa به معني دريا و Emia يعني خون تشكيل شده است و اصطلاحاً ‌آن را بيماري خون دريا مي‌گويند.
پراكندگي تالاسمي در ايران و جهان:
   تالاسمي در سراسر دنيا به خصوص در كشورهاي نواحي مديترانه، يونان، قبرس، تركيه، لبنان و در تمام نقاط ايران به خصوص استانهاي فارس، خوزستان، گيلان و مازندران ديده مي‌شود.
   در استان فارس فراواني تالاسمي خفيف نزديك به 7% است يعني از هر 100 نفر 7 نفر تالاسمي هستند كه با انجام يك آزمايش ساده خون مشخص مي‌شود.
انواع تالاسمي:
1- نوع خفيف تالاسمي: ناقل تالاسمي= تالاسمي مينور
2- نوع شديد تالاسمي = تالاسمي = تالاسمي ماژور
نوع خفيف تالاسمي:
   افرادي كه ناقل تالاسمي هستند بيمار نيستند و نياز به تزريق خون ندارند.
   نوع خفيف تالاسمي يك بيماري نيست بلكه يك صفت و خصوصيت به شمار مي‌آيد كه تاثيري روي سلامتي افراد ندارد فقط به هنگام ازدواج بايد مراقب باشند و با فرد غيرناقل ازدواج نمايند.
   نكته مهم اين است كه بايستي افرا ناقل تالاسمي با انجام آزمايش خون شناسايي گرديده و از آنان خواسته شود با هم ازدواج نكنند.
نوع شديد تالاسمي:
   وقتي پدر و مادر هر دو ناقل تالاسمي باشند احتمال تولد فرزند مبتلا به تالاسمي شديد وجود دارد.
   تالاسمي شديد اختلال خوني بسيار جدي مي‌باشد كه به صورت يك بيماري خطرناك در دوران كودكي ظاهر ميشود .
   اين ثمره تلخ حاصل زندگي يك زوج جوان مي باشد كه ناآگاهانه و بدون انجام آزمايش ازدواج نموده‌اند و به عبارتي ديگر با انجام آزمايش خون قبل از ازدواج امكان پيشگيري از تولد فرزند مبتلا به تالاسمي شديد مي‌باشد.
علائم تالاسمي خفيف:
   علامتي ندارد و تنها با آزمايش خون مشخص مي‌شود.
علائم تالاسمي شديد:
   در اين بيماران در سه ماهه اول زندگي علائمي مشاهده نمي‌شود ولي در فاصله 3 تا 18 ماهگي علائمي مانند كم‌خوني شديد، لاغري، رنگ پريدگي، بي‌اشتهايي، اختلال در خواب،‌ تهوع و…
   بزرگي شكم و تغيير قيافه در اين كودكان معصوم و بي‌گناه ظاهر ميشود. ضمناً‌ با توجه به اينكه مغز استخوان قادر به توليد گلبول قرمز و هموگلوبولين (ماده پروتئيني كه در گلبولهاي قرمز وجود دارد و قرمزي رنگ خون را باعث مي‌شود) نمي‌باشد، به علت عمل جبراني خونسازي مغز استخوان، تغيير شكل در چهره و فك بالايي و پيشاني بيمار بيشتر مشهود مي‌گردد.
   با انجام آزمايشات لازم قبل از هر نوع تصميم‌گيري در امر ازدواج و ممانعت از ازدواج ناقلين ژن تالاسمي با يكديگر از بروز موارد جديد تالاسمي ماژور (كم‌خوني شديد) جلوگيري كنيم.

   ...او هم نگاهش به آينده دوردست و در انتظار همكاري من و توست ياريش كنيم…
مشكلات بيماران تالاسمي:
- بيمار نياز به دريافت خون مداوم دارد.
- تزريق همه روزه آمپول گران قيمت دسفرال از طريق پمپ دسفرال كه اين تزريق ساعتها به طول مي‌انجامد.
- ايجاد درد و رنج براي كودك بيمار
- مشكلات رواني و مالي براي خانواده
- صرف هزينه‌هاي سنگين و ارز از محل در آمدهاي ملي براي دولت
- نرسيدن به مرحله بازدهي و اقتصادي براي كشور
نحوه انتقال بيماري:
1- اگر هيچ يك از والدين حامل ژن تالاسمي نباشند امكان انتقال وجود ندارد و فرزندان همگي سالم هستند.
2- چنانچه يكي از والدين ناقل نوع خفيف و ديگري سالم باشد احتمال ابتلاي فرزندان به صورت مينور 50% مي‌باشد.
3- اگر والدين هر دو حامل ژن تالاسمي مينور باشند:
- احتمال تولد نوزاد سالم يك چهارم يعني 25%
- احتمال تولد نوزاد نوع مينور يك دوم يعني 50%
- احتمال تولد نوزاد مبتلا به نوع شديد يك چهارم يعني 25%

احتمال داشتن نوزاد تالاسمي شديد ( ماژور)	احتمال داشتن نوزاد سالم	احتمال داشتن نوزاد نوع خفيف ( مينور)
25%	25%	50%

                   مرکز بهداشت شهرستان شيراز ( شهدای والفجر) - واحد پيشگيری و مبارزه با بيماريها غير واگير